- təpə
- Iсущ.1. холм, бугор, горка. Təpələr silsiləsi гряда холмов, təpənin döşü склон холма, təpənin ətəyi подошва холма, təpəni aşmaq перевалить холм, təpəyə çıxmaq подняться на холм2. верхушка (самая верхняя часть чего-л.). Ağacın təpəsi верхушка дерева3. макушка:1) верхняя оконечность, вершина чего-л. Dağın təpəsi макушка горы, günbəzin təpəsi макушка купола2) самая верхняя, выпуклая часть головы4. высота, возвышенность. воен. Təpəni əldə saxlamaq удержать высоту, təpəni müdafiə etmək защищать высоту; Colan təpələri геогр. Голанские высоты (в Сирии)5. разг. голова человека и животного. Təpəsinə vurmaq ударить по голове6. темя (верхняя часть головы от макушки до лба)7. верх (верхняя часть чего-л.). Papağın təpəsi верх шапки8. мат. вершина. Üçbucağın təpəsi вершина треугольника, bucaqların ortaq təpəsi общая вершина угловIIприл.1. теменной. мед. Təpə dəliyi теменное отверстие, təpə gözü теменной глаз, təpə sümüyü теменная кость, təpə üzvü теменной орган2. верхушечный. бот. Təpə çiçəyi верхушечный цветок, təpə tumurcuğu верхушечная почка3. вершинный. геол. Təpə qalxancığı вершинный щиток◊ təpəsi üstə yıxılmaq упасть вниз головой; təpəsi üstə gəlmək прибежать (быстро и торопливо прийти). Eşidən kimi təpəsi üstə gəldi как только узнал, сразу прибежал; təpədən dırnağacan (dırnağa qədər) с головы до ног, от головы до пят, до кончиков ногтей. Təpədən dırnağadək süzmək смерить взглядом с головы до ног; təpədən dırnağa qara geyinmək одеться во всё черное; təpədən dırnağadək silahlanmaq вооружиться до зубов; təpəmdən tüstü çıxdı меня бросило в жар; təpəsinə dəysin:1) к чёрту, ко всем чертям2) ни к чёрту (не годится); təpəsində qoz sındırmaq держать в ежовых рукавицах, поедом есть кого; təpəsinə vurmaq, təpəsinə çırpmaq:1) попрекать, попрекнуть чем-л.2) не принять, вернуть какое-л. подношение; qan vurdu təpəmə кровь ударила (бросилась) мне в голову; təpəsinə çıxmaq kimin лезть на голову к ому
Azərbaycanca-rusca lüğət. Dörd cilddə. Bakı, “Şərq-Qərb”. M.T.Tağıyev . 2006.